Στο πλαίσιο των αιτήσεων εισαγωγής σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών ζητείται συχνά από τον υποψήφιο η σύνταξη μιας αυτοπεριγραφικής έκθεσης είτε ως μέρος της αίτησης, είτε ως ξεχωριστό έγγραφο. Στα αγγλικά εμφανίζεται συνήθως με τους όρους personal statement ή statement of purpose ή motivational letter.

1. Τι είναι η αυτοπεριγραφική έκθεση;

Η αυτοπεριγραφική έκθεση είναι ένα σύντομο κείμενο (συνήθως δεν υπερβαίνει τις 500 - 1000 λέξεις, αν και αυτό μπορεί να διαφοροποιείται μεταξύ των πανεπιστημίων οπότε πρέπει να ελεγξτε τις εκάστοτε προδιαγραφές), με το οποίο ο υποψήφιος δηλώνει:

• την εκπαιδευτική και επαγγελματική του πορεία, με αναφορά στα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες/δεξιότητες, τα επιτεύγματα και τα προσωπικά του χαρακτηριστικά,
• τα κίνητρα επιλογής του συγκεκριμένου προγράμματος σπουδών,
• τα επαγγελματικά του σχέδια μετά την απόκτηση του μεταπτυχιακού,

Σύμφωνα με τις οδηγίες του εκάστοτε πανεπιστημίου/μεταπτυχιακου προγραμματος, η έκθεση μπορεί:

• να έχει τη μορφή ελεύθερου κειμένου, οπότε ο υποψήφιος συντάσσει την έκθεση όπως επιθυμεί,
• να απαντά σε συγκεκριμένες ερωτήσεις, οπότε ο υποψήφιος θα πρέπει να απαντήσει με σαφήνεια στα ζητούμενα στοιχεία,

2. Ποιος είναι ο στόχος της;

Η αυτοπεριγραφική έκθεση ζητείται προκειμένου η επιτροπή αξιολόγησης των αιτήσεων να γνωρίσει καλύτερα τον υποψήφιο. Είναι η ευκαιρία του υποψηφίου να απευθυνθεί στους υπευθύνους επιλογής και να αναδείξει αποτελεσματικά τον εαυτό του, ώστε να ξεχωρίσει και να ενισχύσει τις πιθανότητές επιλογής του.

Ειδικότερα, η έκθεση θα πρέπει να απαντά στα παρακάτω ερωτήματα:

• Γιατί επέλεξα το συγκεκριμένο αντικείμενο; (ποια είναι τα κίνητρα μου;)
• Τι αναζητώ από το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών; (τι μπορεί να μου προσφέρει;)
• Τι μπορώ να προσφέρω στο τμήμα και το πανεπιστήμιο; (τι μπορώ να κάνω εγώ για το πρόγραμμα;)
• Ποια είναι τα επαγγελματικά μου σχέδια; (πώς θα αξιοποιήσω το πτυχίο μου;)

3. Ποια είναι η δομή της;

Όπως σε κάθε έκθεση, η δομή που ακολουθείται είναι η εξής:

• Εναρκτήρια παράγραφος με την οποία γίνεται η εισαγωγή στο θέμα με δυναμικό τρόπο,
• Κυρίως κείμενο στο οποίο αναπτύσσεται το θέμα με τη χρήση παραδειγμάτων και εμπειριών,
• Κλείσιμο κειμένου ως συμπέρασμα το οποίο θα ενοποιεί το κείμενο, χωρίς ωστόσο να αποτελεί περίληψη ή επανάληψη των όσων καταγράφηκαν.

4. Πώς θα συντάξω την έκθεση;

Η σύνταξη της αυτοπεριγραφικής έκθεσης απαιτεί χρόνο και σωστή προετοιμασία!

Η προετοιμασία αφορά την:

• Προσωπική διερεύνηση αναφορικά με τα κίνητρα επιλογής και το προφίλ του υποψηφίου,
• Συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με το πρόγραμμα σπουδών και το πανεπιστήμιο,

Προσωπική Διερεύνηση

Για να βοηθηθείτε στην διερεύνηση και καταγραφή του προφίλ σας, θα μπορούσατε να σκεφθείτε και να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:

• Πώς προέκυψε το ενδιαφέρον μου για το συγκεκριμένο αντικείμενο σπουδών; Ποια στοιχεία μπορούν να τεκμηριώσουν αυτό το ενδιαφέρον (παρακολούθηση μαθημάτων/σεμιναρίων, ακαδημαϊκές εργασίες, εμπειρίες απασχόλησης, ικανότητες/δεξιότητες, κ.α.);
• Τι έχω μάθει σχετικά με αυτό το αντικείμενο (από μαθήματα, εργασιακή εμπειρία, προσωπική μελέτη, κ.α.) και τι παραπάνω θα ήθελα να μάθω;
• Τι εμπειρίες έχω σχετικές με το αντικείμενο σπουδών (επαγγελματικές ή/και προσωπικές, μέσα από τη συμμετοχή σε διάφορες ομάδες, συλλόγους, κ.α.);
• Από τη μέχρι τώρα εκπαιδευτική και επαγγελματική μου πορεία, ποιες δεξιότητες και ποια προσωπικά χαρακτηριστικά έχω αναπτύξει; Με ποια παραδείγματα θα μπορούσα να τα τεκμηριώσω;
• Τι με κάνει να ξεχωρίζω ως άτομο; Ποιο θα θεωρούσα ότι είναι το ιδιαίτερο στοιχείο στην προσωπική μου ιστορία;
• Ποια είναι τα επιτεύγματά μου (ακαδημαϊκά, επαγγελματικά, προσωπικά);
• Πώς έχω αντιμετωπίσει διάφορα εμπόδια που συνάντησα στην πορεία μου (οικονομικά, εκπαιδευτικά, κ.α.);
• Υπάρχουν κάποια κενά ή δυσαρμονίες τις οποίες πρέπει να εξηγήσω (καθυστερημένη λήψη πτυχίου, χαμηλοί βαθμοί σε GMAT, κ.α.),
• Ποιοι είναι οι στόχοι μου; Τι θέλω να κάνω μετά;
• Γιατί πιστεύω ότι είμαι ισχυρός/ή υποψήφιος/α για τη θέση; Γιατί να με επιλέξουν;
• Γιατί ποιος λόγους εκτιμώ ότι θα επιλεγώ;

Για να διευκολυνθείτε στην καταγραφή των δεξιοτήτων και προσωπικών σας χαρακτηριστικών, θα μπορούσατε να αξιοποιήσετε τα έντυπα και τις δραστηριότητες που προτείνονται εδώ.

Συγκέντρωση Πληροφοριών για το πρόγραμμα σπουδών

Για να συντάξετε μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική έκθεση, θα πρέπει να γνωρίζετε σε ποιους απευθύνεστε. Έτσι, θα πρέπει:

• Να γνωρίζετε πολύ καλά το αντικείμενο σπουδών που σας ενδιαφέρει: μαθήματα, ερευνητικό προσανατολισμό, προφίλ ακαδημαϊκού προσωπικού, κ.α.
• Να διερευνήσετε τις περαιτέρω προοπτικές του μεταπτυχιακού σύμφωνα με τις παροχές του πανεπιστημίου: επαφή με επιχειρήσεις, πρακτική άσκηση, συμμετοχή σε ερευνητικά και άλλα προγράμματα, συνεργασία με άλλα πανεπιστήμια,
• Να ενημερωθείτε για το πανεπιστήμιο: τον τρόπο λειτουργίας, την κουλτούρα, την έμφαση που δίνει στην έρευνα ή/και στην απασχόληση, συλλόγους φοιτητών & άλλες δραστηριότητες, στοιχεία που το διαφοροποιούν από άλλα πανεπιστήμια, αναγνωρισιμότητα (ακαδημαϊκή και εργασιακή),

5. Ποια στοιχεία αξιολογούνται;

Η επιτροπή αξιολόγησης, διαβάζοντας την αυτοπεριγραφική σας έκθεση, αναζητά απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα:

1. Ο υποψήφιος έχει τα απαιτούμενα προσόντα;
2. Είναι ευσυνείδητος, εργατικός και αφοσιωμένος στις σπουδές, προκειμένου να τις ολοκληρώσει με επιτυχία;
3. Θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του προγράμματος;
4. Θα μπορέσει να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον του πανεπιστημίου;
5. Έχει ψάξει αρκετά για το αντικείμενο που τον ενδιαφέρει;
6. Έχει γνήσιο ενδιαφέρον και θέληση για μάθηση;
7. Έχει συγκροτημένη σκέψη και ξεκάθαρους στόχους;

Οι απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις θα πρέπει να τεκμηριώνονται με παραδείγματα.

6. Χρήσιμες Συμβουλές

• Η αυτοπεριγραφική έκθεση είναι προσωπική υπόθεση!
  Υπάρχουν στο διαδίκτυο πολλά δείγματα, τα οποία πιθανά να σας δώσουν ερεθίσματα για σκέψη, ωστόσο, θα πρέπει να γράψετε το δικό σας κείμενο. Για αυτό και συντάσσεται στο πρώτο πρόσωπο ενικού, προκειμένου να αποτυπωθεί η δική σας σκέψη και προσπάθεια.
• Μην αντιγράψετε εκθέσεις και προτάσεις άλλων!
  Αυτό θεωρείται λογοκλοπή η οποία εάν γίνει αντιληπτή (αρκετές χώρες εφαρμόζουν συστήματα ανίχνευσης λογοκλοπής) πιθανά να σας στερήσει την εισαγωγή στο πρόγραμμα. Μερικές από τις προτάσεις που συνήθως αντιγράφονται είναι οι εξής (Πηγή: Careers Advisory Service, University of Kent):
  • From a young age / an early age I have always been interested in ...
  • ………………… is a very challenging and demanding career.
  • For as long as I can remember I have been fascinated with / interested in …
• Να είστε προετοιμασμένοι για αρκετό γράψιμο & σβήσιμο….και ξανά…..γράψιμο & σβήσιμο…
• Μην παρουσιάζετε τον εαυτό σας με απλή παράθεση επιθέτων!
  Γράφοντας «είμαι ηγετικός» ή «έχω αναπτυγμένες ηγετικές ικανότητες» δεν πείθετε τον αναγνώστη. Θα πρέπει να παρουσιάσετε παραδείγματα και εμπειρίες που να τεκμηριώνουν τις απόψεις σας.
• Κανείς δεν είναι τέλειος!
  Οι επιτροπές αξιολόγησης το γνωρίζουν, για αυτό αναμένουν από εσάς να είστε ειλικρινείς στην αυτοπεριγραφή σας. Μια αποτυχία ή δυσκολία που συναντήσατε μπορεί να αποβεί θετική αναφέροντας όσα μάθατε και πως κινηθήκατε για να την αντιμετωπίσετε και να προχωρήσετε. Με τον ίδιο τρόπο, μια αδυναμία ή ένα μειονέκτημα (ειδικά στις περιπτώσεις που ζητείται να αναφερθεί) θα μπορούσε να καταγραφεί δίνοντας έμφαση στην προσπάθεια που καταβάλλετε για να βελτιωθείτε και αξιοποιώντας περισσότερο θετικές εκφράσεις, π.χ. η λέξη «πεισματάρης» που συχνά εκλαμβάνεται ως αρνητικό μπορεί να αποδοθεί με θετική χροιά ως «επίμονος».
• Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε την ίδια έκθεση στις αιτήσεις σας!
  Σαφώς και θα έχετε πολλά κοινά στοιχεία, ωστόσο η κάθε έκθεση θα πρέπει να διαφοροποιείται σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά του εκάστοτε προγράμματος και πανεπιστημίου. Αυτό, δεν εξαντλείται στην αλλαγή του τίτλου του μεταπτυχιακού και του πανεπιστημίου...
• Προσέξτε τη σύνταξη και συνοχή της έκθεσης!
  Η γραπτή έκφραση είναι η αποτύπωση της σκέψης. Οι υπεύθυνοι επιλογής αναζητούν άτομα με συγκροτημένη σκέψη και ικανότητα σύνθεσης.
• Χρησιμοποιήστε ρήματα και επίθετα που φανερώνουν δράση!
  Ξεσκονίστε τα λεξικά και προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε λέξεις που φανερώνουν ενεργοποίηση και δράση.
• Μην υπερβείτε το όριο λέξεων που έχει τεθεί, ενώ εάν απαντάτε σε συγκριμένες ερωτήσεις, φροντίστε να απαντήσετε σε όλες.
• Να είστε θετικοί και να εμπνέεται ενθουσιασμό για την επιλογή σας!
  Οι υπεύθυνοι επιλογής θα διαλέξουν μεταξύ των υποψηφίων που πείθουν ότι ενδιαφέρονται πραγματικά να εισαχθούν στο πρόγραμμα και πιστεύουν στις ικανότητές τους να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του.
• Δείξτε την έκθεσή σας σε φίλους, καθηγητές και άλλα σημαντικά για εσάς πρόσωπα!
  Όσο και να έχετε προσπαθήσει, σχεδόν πάντα ένα άλλο άτομο που σας γνωρίζει μπορεί να διακρίνει πράγματα που ίσως έχουν διαφύγει της προσοχής.
• Απευθυνθείτε στο Γραφείο Διασύνδεσης!
  Μπορείτε να ζητήσετε τη συνδρομή του Γραφείου Διασύνδεσης, για τον έλεγχο της έκθεσής σας πριν την υποβολή της, στέλνοντάς την ηλεκτρονικά με σχετικό αίτημα ελέγχου στο career@uom.edu.gr